Is voetbal een denksport?

De rol van tactiek is door de jaren heen steeds belangrijker geworden in het voetbal. Een trainer bedenkt een tactisch plan voor een tegenstander en de tegenstander heeft een tactisch plan om dit te bestrijden. Sommige topwedstrijden lijken daardoor net een schaakspel. Het ene team doet een tactische aanpassing en het andere team anticipeert hier vervolgens op. Maar wat gebeurt er als één van de grootste trainers tactisch gezien, Pep Guardiola, naast de beste schaker van de wereld, Magnus Carlsen wordt gezet. In samenwerking met Puma en Manchester City werd dit gedaan en het resultaat een gesprek over de essentie van het spel.

Beide grootmeesters erkennen dat er vele gelijkenissen zitten tussen voetbal en schaken. Volgens Carlsen gaat het bij beide sporten om het controleren van het midden. Hiermee controleer je het schaakbord of voetbalveld. Ook in de manier van aanvallen ziet hij een overeenkomst. Zo kan het bij zowel voetbal als schaken erg effectief zijn om tijdens een aanval van kant naar kant te gaan. Je valt aan via de ene kant om ruimte te creëren aan de andere kant. Een goed voorbeeld hiervan is de 1-0 in de wedstrijd tussen Manchester City en Nottingham Forrest van dit seizoen. Jérémy Doku trok in deze aanval vanwege zijn geweldige dribbelkwaliteit meerdere verdedigers van Nottingham Forrest aan de linkerkant van het veld naar zich toe. Vervolgens gaf hij de bal terug, werd er een lange bal door Rodri naar de rechterkant van het veld, waar de ruimte ontstond, gestuurd. De bal werd teruggelegd en afgewerkt door Phil Foden. De manier van het gebruiken van de ruimtes op het veld/bord zijn volgens Carlsen opvallend vergelijkbaar. Guardiola voegt hieraan toe dat het bij beide spellen draait om het aanpassen op een tegenstander. De manier van aanvallen hangt af van de manier waarop de tegenstander beweegt. Op het moment dat een tegenstander je helemaal vast probeert te zetten op je eigen helft, kan het spelen van een lange bal om een snelle aanvaller direct in een één op één met de keeper te zetten, een oplossing zijn. Ondanks dat dit misschien niet de manier is hoe je het liefste zou willen aanvallen. Het draait om reageren op de zet van je tegenstander.

Desondanks zit Manchester City de laatste weken in een kleine vormdip. In de afgelopen 7 competitiewedstrijden wist City tweemaal moeizaam te winnen, speelde ze vier keer gelijk en verloren ze van Aston Villa. Hierdoor gleed City af van de eerst naar de vierde plaats. Ook vorig seizoen had Manchester City rond de kerstdagen een achterstand op de koploper. Guardiola ging terug naar de tekentafel, bedacht een nieuwe tactische toevoeging aan zijn spel en City werd onverslaanbaar. Dit resulteerde in het winnen van de competitie, beker en Champions league. Destijds kwam Guardiola met het idee om John Stones als verdediger door te laten schuiven naar het middenveld. Hiermee werd een man meer op het middenveld gecreëerd wat City meer grip gaf op de wedstrijden. Een tactische zet die vervolgens door veel andere teams werd overgenomen. Hoewel het trucje voorlopig misschien lijkt uitgewerkt is het wachten op de volgende zet van de grootmeester.

Een sleutelrol in de nieuwe tactische zet van Guardiola kan wel eens liggen bij Kevin De Bruyne. De Belg is misschien wel de meest intelligente speler van Manchester City, maar kwam vanwege een blessure dit seizoen nog maar één keer in actie voor Manchester City. Sinds kort traint De Bruyne weer mee met de ploeg, waardoor een terugkeer niet meer lang zal duren. Mogelijk is Guardiola in zijn hoofd al tijden aan het broeden op een nieuw tactisch element waar De Bruyne een hoofdrol in heeft. Hierdoor zou Manchester City in 2024 maar zo weer naar een onverslaanbare status kunnen groeien. Kortom schrijf Manchester City nooit af, want met één verkeerde zet kan het binnen een paar tegenzetten maar zo schaakmat staan.

31-12-2023